Bệnh chân voi có tên khoa học là podoconiosis, là bệnh lý trong đó
một số vùng cơ thể đặc biệt là chân, tay, bộ phận sinh dục bị sưng to
quá mức do một loại giun sống trong đất ở vùng nhiệt đới gây nên, bằng
cách làm viêm hệ thống bạch huyết khiến nơi đó bị tắc nghẽn và dịch bạch
huyết tích tụ lại.
>>>>nam chaga
Bệnh chân voi hay còn gọi là bệnh nhiễm giun chỉ đã tồn tại từ thời
xa xưa. Các nhà khoa học đã phát hiện loại giun này trong xác ướp 3.000
năm tuổi của Natsef-Amun - một cha cố người Hy Lạp. Theo thống kê của
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), căn bệnh chân voi
đang ảnh hưởng đến khoảng 120 triệu người tại 80 quốc gia. Ở Việt Nam đã
có khoảng 700.000 trường hợp mắc căn bệnh này. Bệnh hầu như chỉ xuất
hiện ở các quốc gia nhiệt đới, cận nhiệt đới và không có ở các nước
phương Tây.
Ký sinh trùng giun chỉ gây bệnh chân voi.
Thủ phạm gây bệnh
Như tên gọi “chân voi”, căn bệnh này khiến chi của người bệnh trông
giống chân của một con voi. Bệnh “chân voi” là một biến chứng của nhiễm
ký sinh trùng giun chỉ do ba loài giun chỉ Wuchereria bancrofti, Brugia
malayi hoặc Brugia timori gây ra. Ký sinh trùng này truyền từ người này
sang người khác qua vết muỗi đốt. Bệnh gây ra viêm mạch, hạch bạch
huyết, viêm tinh hoàn, làm cho gan to, lách to, đái ra dưỡng chấp, gây
tật chân voi... Ngoài ra, nguyên nhân bệnh “chân voi” còn được xác định
do các yếu tố như: lao, hủi, nhiễm liên cầu tái phát hoặc do môi trường
(như tiếp xúc với một số kim loại silic dioxit). Theo TS. Amesh Adalja,
chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm và cố vấn cao cấp tại Đại học
Pittsburgh cho biết: “Sau khi thâm nhập cơ thể qua vết đốt của muỗi mang
bệnh, ấu trùng giun chỉ trú ngụ ở hệ bạch huyết gồm các hạch, mạch bạch
huyết có nhiệm vụ duy trì cân bằng dịch của mô - là thành phần quan
trọng của hệ miễn dịch. Thông thường, nếu bị nhiễm giun chỉ một lần
không đủ để gây ra những thay đổi, nhưng khi bị nhiễm nhiều lần trong
vài tháng liên tục mới có các triệu chứng phát triển bệnh. Mỗi lần bị
nhiễm mới, mạch bạch huyết lại bị tổn thương nặng nề thêm.
Trong khoảng thời gian 6 đến 12 tháng, ấu trùng sẽ phát triển thành
giun trưởng thành khiến mạch bạch huyết bị tổn thương, giãn rộng. Đa số
người bị nhiễm giun chỉ không có biểu hiện bệnh lý ra bên ngoài nhưng
hầu hết đều bị tổn thương ở hệ bạch huyết và tới 40% có tổn thương thận,
với sự xuất hiện của hồng cầu và protein trong nước tiểu. Tuy nhiên,
chỉ có khoảng 4% bệnh nhân nhiễm giun chỉ có biểu hiện chân voi. Tình
trạng tắc nghẽn mạch bạch huyết khiến dịch bị ứ đọng, làm toàn bộ tay,
chân hoặc bộ phận sinh dục của nam giới sưng to gấp nhiều lần so với
kích thước bình thường. Da ở vùng bị tổn thương dễ bị bội nhiễm vi khuẩn
và trở nên cứng, dày.
