Người Nhật có thói quen ăn cá sống, vậy họ làm thế nào để loại bỏ chất độc, vi khuẩn, để không nhiễm độc khi ăn cá?
Ký sinh trùng, vi khuẩn, các chất độc
hại hay kim loại nặng từ cá có thể gây ngộ độc cấp hoặc tích trữ lâu dài
trong cơ thể. Chúng tạo gánh nặng liên tục cho gan, khiến bộ phận này
hư hại nhanh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Cá chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết
cho cơ thể như Omega 3, chất đạm, vitamin A, D, phốt pho, magiê, kẽm,
iốt… rất tốt cho sức khỏe tim mạch, xương khớp, não bộ… Nên ăn cá ít
nhất 3 bữa trong tuần.
Người Nhật có thói quen ăn cá sống, cách
ăn này tiểm ẩn nguy cơ cao nhiễm ký sinh trùng, vi khuẩn. Các loại cá
cũng có thể chứa nhiều vi sinh vật sống cộng sinh, khi ăn sống chúng sẽ
theo vào cơ thể gây ngộ độc.
Ngoài ra, cá cũng có thể bị nhiễm độc do
môi trường nước ô nhiễm hoặc bị tẩm, ướp bởi chất bảo quản, hóa học
giúp làm tươi hay giữ cá lâu hư vượt quá quy định. Nguy cơ nhiễm hay
chứa loại kim loại nặng như chì, crom, thủy ngân… ở loài thực phẩm này
cũng rất cao.
Theo một số thống kê có đến 84% lượng cá
trên thế giới chứa một lượng thủy ngân gây hại cho sức khỏe con người.
Đặc biệt, những loài cá lớn, sống ở tầng biển sâu như cá thu, ngừ, mập,
kiếm… luôn có hàm lượng thủy ngân và kim loại nặng khác cao hơn các loài
bé.
Bên cạnh việc có thể gây ngộ độc cấp như
đau bụng, tiêu chảy, nôn ói…, các loại vi khuẩn, ký sinh trùng hay kim
loại nặng từ cá xâm nhập vào cơ thể sẽ gây ra nhiều hậu quả lâu dài cho
sức khỏe, đặc biệt tại gan.
Theo đó, độc chất một mặt sẽ trực tiếp
kích hoạt Kupffer – loại tế bào miễn dịch nằm ở xoang gan, hoạt động quá
mức. Chúng khiến tế bào này phóng thích ra các chất gây viêm như TNF-α,
TGF-β, Interleukin… gây tổn thương, hủy hoại tế bào gan.
Nhật Bản là quốc gia ưa chuộng các món
ăn từ cá, ước tính Nhật Bản tiêu thụ gần 10% sản lượng cá thế giới.
Trung bình, mỗi người dân Nhật ăn cá nhiều gấp 5 lần so với nước khác.
Đặc biệt, sushi và shamisi (gỏi cá sống) là hai món ăn truyền thống của
người Nhật, thường sử dụng nguyên liệu cá ngừ đại dương, một trong những
loại chứa hàm lượng kim loại nặng như thủy ngân thuộc hàng cao nhất.
Để hạn chế chất độc trong cá biển, người
dân Nhật Bản có thói quen sử dụng wasabia (chế biến mù tạt) khi ăn
sushi, sashimi cũng như nhiều món cá sống khác. Đây là một loại dược
liệu có tính khử độc cao.
Hoạt chất Isothiocyanates có trong
wasabia giúp hoạt hóa yếu tố phiên mã Nrf2, từ đó gia tăng tổng hợp các
phân tử protein thúc đẩy quá trình giải độc trong gan. Đồng thời,
wasabia tăng cường khả năng kháng khuẩn và chống nhiễm độc từ bên ngoài,
ức chế, làm giảm tích tụ các vi khuẩn, kim loại nặng.
